ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ 2010
Το 2010 για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις ήταν μία σημαντική χρονιά. Από την πρώτη στιγμή η Αθήνα έστειλε μήνυμα ότι επιθυμεί σχέσεις φιλικές, ειρηνικές, σχέσεις κοινού μέλλοντος, ανάπτυξης και συνεργασίας με τον τουρκικό λαό στα πλαίσια, πάντα, της Ευρωπαϊκής Ενωσης.«Προϋπόθεση για αυτό - είχε πει ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, τότε, Δημήτρης Δρούτσας -, είναι ο πλήρης σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου, των κανόνων καλή γειτονίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ελλάδας». Καταγράφεται για πρώτη φορά ο σεβασμός στο Δίκαιο της Θάλασσας. Οπως είχε δηλώσει ο Δ.Δρούτσας η ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ θεωρείται σημαντικό επίτευγμα ενώ στόχος ανεκπλήρωτος παραμένει η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο. Θέματα όπως η κλιματική αλλαγή, το περιβάλλον και οι κοινές δράσεις στη Μέση Ανατολή απασχολούν πλέον τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.Χρονικό του 201018 Ιανουαρίου 2010: Συνάντηση του πρωθυπουργού της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με τον πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κάρολο Παπούλια στη Διεθνή Διάσκεψη για την Ενέργεια και το μέλλον της στον πλανήτη Γη. Ο Ρ.Τ.Ερντογάν εκφράζει την επιθυμία του να επισκεφτεί σύντομα την Αθήνα ενώ δηλώνει ότι περιμένει την απάντηση του πρωθυπουργού της Ελλάδας, Γ.Παπανδρέου.3 & 4 Φεβρουαρίου 2010: Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Δ.Δρούτσας βρίσκεται στις ΗΠΑ, όπου συναντιέται με την Αμερικανίδα υπουργό Εξωτερικώνν Χίλαρι Κλίντον, τον υφυπουργό Τζέιμι Στάινμπεργκ, και το γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν. Ελληνοτουρκικά, Κυπριακό, Σκοπιανό, δυτικά Βαλκάνια είναι τα θέματα των συναντήσεων αυτών στη Νέα Υόρκη.2 Μαρτίου 2010: Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μιλάει για πρώτη φορά για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις σε ομάδα ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων δημοσιογράφων. «Οι σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας πρέπει να προχωρήσουν μπροστά και να μην κολλούν σε μικροϋπολογισμούς» είπε. Ενώ αναφερόμενος στο Κυπριακό: «Ο τελικός μας στόχος είναι η επίτευξη μιας συνολικής διευθέτησης, και πιστεύω πως αν υπάρχει η απαιτούμενη ισχυρή αποφασιστικότητα και θέληση, τότε μπορούμε να επιτύχουμε ένα δίκαιο και διαρκές αποτέλεσμα όσο το δυνατό πιο σύντομα.». Για τον ανταγωνισμό των εξοπλισμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας δήλωσε: «Εάν μπεις σε έναν εξοπλιστικό ανταγωνισμό, αυτό αναπόφευκτα δημιουργεί οικονομικές συνέπειες. Στο σημερινό κόσμο, δαπανώνται ένα τρισεκατομμύριο δολάρια ετησίως για όπλα. Και με τη σημερινή κρίση βλέπουμε πολλές χώρες που επλήγησαν. Η Ελλάδα πολύ. Εχουμε κι εμείς πληγεί εν μέρει, όχι όμως σε τόσο μεγάλο βαθμό», «Πρέπει να επενδύσουμε στην φιλία και στην αδελφοσύνη».31 Μαρτίου 2010: Φορείς από τους νομούς Δωδεκανήσων, Λέσβου, Χίου και Σάμου, μαζί με δεκάδες φορείς, έκαναν αίτηση στην ελληνική κυβέρνηση να παρέχει ειδική βίζα σε πολίτες της Τουρκίας, που επιθυμούν να επισκεφτούν την Ελλάδα, με την προϋπόθεση ότι θα δικαιούνται μία διανυκτέρευση, καθώς και την ισχύ των πράσινων διαβατηρίων στην Ελλάδα. Ο επικεφαλής του περιφερειακού Τουρισμού της Τουρκίας του Τσεσμέ, Οσμάν Καμπασακάλ, δηλώνει ότι οι οικονομικές σχέσεις Τουρκίας – Ελλάδας θα αναθερμανθούν στην περίπτωση έκδοσης της βίζας.4 Απριλίου 2010: Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Δ.Δρούτσας, δηλώνει στην εφημερίδα Real News: «Εργαζόμαστε για να δώσουμε στην Ελλάδα τη θέση που της αξίζει. Κεντρική θέση σε αυτήν την προσπάθεια έχουν οι σχέσεις μας με την Τουρκία». Απαντώντας σε ερώτηση για τις παραβάσεις στο Αιγαίο, που σημειώνονταν από την Τουρκία εκείνο το διάστημα απάντησε: «Θέλουμε να πιστέψουμε τα θετικά μηνύματα, που εκπέμπει ο κύριος Ερντογάν. Τώρα ήρθε η ώρα να δείξει ότι τα εννοεί με πράξεις.».16 Απριλίου 2010: Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Δ.Δρούτσας, σε ενημέρωση των συντακτών για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις δηλώνει: «Φιλοδοξία της Ελλάδας είναι με τη σύσταση Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας υπό τους πρωθυπουργούς των δύο χωρών, να γίνει βασικό όχημα βελτίωσης, ανάπτυξης και αναβάθμισης των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Και για αυτό συμφωνήθηκε να πραγματοποιείται μία φορά το χρόνο, σε επίπεδο πρωθυπουργών και δύο σε επίπεδο υπουργών.»15 Μαΐου 2010: Υπογράφονται 22 ελληνοτουρκικών διακηρύξεων μεταξύ ελληνικής και τουρκικής κυβέρνησης στην Αθήνα κατά την ιστορική επίσκεψη του Ετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Υπογράφτηκαν κοινές διακηρύξεις για την προώθηση της οικονομικής και επιχειρηματικής συνεργασίας, για την επαναπροώθηση προς την Τουρκία «μη νομίμων μεταναστών», για τον Τουρισμό, τον Πολιτισμό, για την εμβάθυνση των σχέσεων εμπορίου και επενδύσεων, για την Παιδεία, το Περιβάλλον, την Ενέργεια, για τις υποδομές, τα δίκτυα Μεταφορών, κ.α..23 Ιουνίου 2010: Πραγματοποιείται στην Κωνσταντινούπολη η Σύνοδος Κορυφής των χωρών – μελών της Διαβαλκανικής Συνεργασίας (SEECP), όπου η Τουρκία παρέδωσε τη σκυτάλη της προεδρίας στο Μαυροβούνιο. Η ελληνική κυβέρνηση παίρνει πρωτοβουλίες για ενσωμάτωση των δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ. Η τουρκική κυβέρνηση μίλησε για περαιτέρω ενίσχυση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και τόνισε τη σημασία εφαρμογής των συμφωνιών που υπεγράφησαν στην Αθήνα, την αξιοποίηση των οικονομικών δυνατοτήτων και ευκαιριών. Ο Γ.Παπανδρέου συναντήθηκε και με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.16 Σεπτεμβρίου 2010: Το υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας παρουσιάζει το νέο δόγμα της εξωτερικής πολιτικής μετά τον ανασχηματισμό της κυβέρνησης, με τον οποίο ο Δ.Δρούτσας έγινε υπουργός Εξωτερικών και αναπληρώτρια η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου. Υφυπουργοί ο Σπ.Κουβέλης και ο Δ.Δόλλης. Σχετικά με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις ο υπουργός επανέλαβε ότι η Ελλάδα επιδιώκει στενή συνεργασία με την Τουρκία, με την προϋπόθεση ότι θα υπάρχει πλήρης σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο, στα κυριαρχικά δικαιώματα και στην εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας.12 Νοεμβρίου 2010: Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου, σε ομιλία του στην επιτροπή προϋπολογισμού της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, δηλώνει για την Κύπρο: «Θα συνεχίσουμε τις προσπάθειες για μία λύση που θα φέρει τη μόνιμη ειρήνη και θα διασφαλίσει τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Μέχρι τότε, όμως, θα συνεχίζονται οι προσπάθειές μας για πιο αποτελεσματική προβολή της τουρκικής δημοκρατίας της βόρειας Κύπρου, στη διεθνή κοινότητα και άρση των περιορισμών που στρέφονται εναντίον της.». Για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην ΕΕ είπε: «Η Τουρκία έχει δείξει ότι μπορεί να γίνει μεγάλη στρατηγική δύναμη και δίχως την ΕΕ. Υπάρχει όμως σημαντικό στρατηγικό βάρος που μπορεί να προσθέσει η Τουρκία στην Ευρώπη.».25 Νοεμβρίου 2010: Η ελληνική κυβέρνηση έχει πάρει πρωτοβουλία για την εμβάθυνση των σχέσεων της Ελλάδας με την Τουρκία ζητώντας να γίνει Σύνοδος Κορυφής με την Τουρκία στα τέλη του Ιουνίου του 2011 ή το φθινόπωρο του 2011 προκειμένου να συζητηθεί ανοιχτά η ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας.26 Νοεμβρίου 2010: Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, Γ.Παπανδρέου, απαντώντας σε ερωτήση του προέδρου του ΛΑΟΣ, Γ.Καρατζαφέρη, για τις ελληνοτουρκικε΄ς σχέσεις, δηλώνει ότι με πρωτοβουλία της Ελλάδας δίνεται ώθηση στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην ΕΕ αλλά με την προϋπόθεση ότι η Τουρκία θα ακολουθήσει τον Οδικό Χάρτη.Παράλληλα, στις 26/11 ξεκινούν οι εργασίες της Υπουργικής Συνόδου του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας Εύξεινου Πόντου στη Θεσσαλονίκη, όπου η ελληνική προεδρεία παραδίδει τη σκυτάλη στη Ρουμανία. Παίρνονται αποφάσεις για «πράσινη» ανάπτυξη στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας.10 Δεκεμβρίου 2010: Πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη ημερίδα με θέμα «Ελλάδα- Τουρκία: Οικονομική συνεργασία με λαμπρές προοπτικές», την οποία συνδιοργανώνουν το Ελληνο – Τουρκικό Επιμελητήριο βορείου Ελλάδας, το Κέντρο Ερενών Προοδευτικής Πολιτικής και το Συμβούλιο Εξωτερικών Οικονομικών Σχέσεων της Τουρκίας. Στο επίκεντρο της συζήτησης τέθηκαν οι σχέσεις πολιτικής κι επιχειρηματικότητας σε Ελλάδα και Τουρκία, η αξιοποίηση των αναδυόμενων ευκαιριών για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η ανάγκη δημιουργίας κοινών δικτύων μεταφορών.12 Δεκεμβρίου 2010: Στην εφημερίδα «Σημερινή» ο τούρκος υπουργός Επικρατείας και υπεύθυνος για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με την ΕΕ, Εγκεμέν Μπαγίς, δηλώνει: «Όταν η Τουρκία γίνει μέλος της ΕΕ, δε θα έχουμε πρόβλημα με τα μίλια. Το Αιγαίο θα μετατραπεί σε μία ευρωπαϊκή θάλασσα κέρδους. Μπορούμε να ψάξουμε μαζί στην υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου και να εξορύξουμε το πετρέλαιο, που πιθανόν να υπάρχει.». Είπε, επίσης, την προσωπική του άποψη περί «συνεκμετάλλευσης 50 – 50 του Αιγαίου» ενώ για τη σχέση Τουρκίας και ΕΕ δήλωσε: «Εχουμε 11% οικονομική ανάπτυξη και η Ευρώπη αντιμετωπίζει τεράστιες δυσκολίες. Την ενεργειακή κρίση. Η Ευρώπη μπαίνει σε μία ισχυρή ενεργειακή κρίση. Το 70% των ενεργειακών πόρων της Ευρώπης είναι γύρω από τα σύνορά μας. Θα μπορούσαμε να συμβάλλουμε με τις ιδέες μας για το πώς να χειριστεί την κρίση. Η γήρανση του εργατικού δυναμικού. Ο μέσος όρος ηλικίας στην Ευρώπη είναι 42, στην Τουρκία 28.», «Δε θέλω μία νέα απόφαση, θέλω η Ευρώπη να εφαρμόσει τις αποφάσεις της.».22 Δεκεμβρίου 2010: Η Τουρκία καλεί την Ελλάδα για πρώτη φορά σε εναέρια στρατιωτική άσκηση «Αετός της Ανατολής»,σ τις 13 – 24 Ιουνίου στο Ικόνιο, σε μία επαρχία της Τουρκίας.Τοπικά ελληνοτουρκικά νέα19 Σεπτέμβριος 2010-Στην 6η Ελληνοτουρκική Συνδιάσκεψη ΜΜΕ που διοργανώθηκε στην Σμύρνη, στο Swissotel, συμφωνήθηκε να δημιουργηθεί ο Σύνδεσμος Τούρκων και Ελλήνων Δημοσιογράφων"»27 Σεπτέμβριος, 2010-Συνεχίζεται η συνεργασία του ΤΕΕ Δωδεκανήσου με το Επιμελητήριο Αρχιτεκτόνων Τουρκίας (τμήμα Μούγλων) με στόχο την ανάπτυξη επιστημονικής, επαγγελματικής και πολιτιστικής συνεργασίας μεταξύ των φορέων, καθώς και την ενδυνάμωση της αλληλεγγύης και φιλίας μεταξύ των μελών τους.26 Οκτώβριος 2010-Επιστολή ελληνοτουρκικής φιλίας έστειλε ο Μ.Θεοδωράκης προς τον Λιβανελί και τον Γιασάρ Κεμάλ3 Νοέμβρη 2010:3 Νοέμβρη το κινηματογραφικό φεστιβάλ DiALoG πού οργανώθηκε από το THESS INTERNATIONAL SHORT FILM FESTIVAL και το Τουρκικό Πανεπιστήμιο ANADOLU UNIVERSITY.12 Νοεμβρίου 2010: υπογράφεται πρωτόκολλο συνεργασίας και αδελφοποίησης των Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Θεσσαλονίκης και Σμύρνης στο Εντευκτήριο του Εφετείου της Θεσσαλονίκης μέσα σε κλίμα φιλίας, συγκίνησης και χαράς για την ειρήνη και την αδελφοσύνη. Ο Συμβολαιογραφικός Σύλλογος της Θεσσαλονίκης αδελφοποιήθηκε με σύλλογο άλλης χώρας για πρώτη φορά από την ίδρυσή του 1931.14 Δεκεμβρίου 2010: Από τις 13 έως τις 19 Δεκεμβρίου πραγματοποιούνται ανταλλαγές νέων δικηγόρων κι ασκούμενων από την Πρύσσα στη Θεσσαλονίκη, με πρωτοβουλία των αδελφοποιημένων Δικηγορικών Συλλόγων Θεσσαλονίκης και Προύσας.