Η Τουρκία και ο στρατός
Όταν οι στρατηγοί ανέτρεψαν την πρώτη ισλαμική ηγεσία της σύγχρονης Τουρκίας το 1997, είπαν πως η μάχη ενάντια στον ισλαμικό φονταμενταλισμό θα διαρκέσει «1000 χρόνια». Κανένα πιστόλι δεν εκπυρσοκρότησε σε αυτό που έγινε γνωστό ως το μεταμοντέρνο πραξικόπημα. Αντί αυτού οι στρατηγοί οργάνωσαν μια εκστρατεία με συμμάχους τους στη δικαιοσύνη , τα μίντια και τον επιχειρησιακό κόσμο ώστε να ρίξουν τον Necmettin Erbakan από τη θέση του πρωθυπουργού. Ο Necmettin Erbakan κλήθηκε να υπογράψει οδηγίες ενάντια στην απροκάλυπτη έκφραση ευσέβειας στο δημόσιο χώρο. Ο κοσμικός ζήλος οδηγήθηκε σε παράλογα πλαίσια και κάποιες φορές και στα άκρα. Οι φοιτήτριες που φορούσαν την ισλαμική μαντίλα οδηγούνταν σε «δωμάτια πειθούς» όπου τους λεγόταν να βγάζουν τη μαντίλα πριν εισέλθουν στην τάξη.

Δώδεκα χρόνια με παρόμοιες καταστάσεις οι στρατηγοί και οι υπάλληλοί τους είναι τώρα στη φυλακή, αντιμέτωποι με δίκη για «παρεμπόδιση καθήκοντος της κυβέρνησης». Και άλλοι εμπλεκόμενοι συνελήφθησαν αυτή την εβδομάδα. Η υπόθεση είναι μέρος μιας μάχης προερχόμενη από το κόμμα δικαιοσύνης και ανάπτυξης (ΑΚ), που στοχεύει να κρατήσει τους στρατηγούς μακριά από τα πολιτικά δρώμενα.

Η δίκη του Kenan Evren, ο οποίος κατέλαβε την εξουσία σε προηγούμενο πραξικόπημα το 1980, ξεκίνησε επίσης αυτό το μήνα. Ο 94χρονος πρώην αρχηγός του στρατού εκτός απροόπτου θα οδηγηθεί στη φυλακή. Προς το παρών εκατοντάδες χιλιάδες Τούρκων που φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν νοιώθουν πως η δικαιοσύνη, έστω και καθυστερημένα, τουλάχιστον τώρα αποδίδεται. Ακόμη περισσότερο πρώην κρατούμενοι στρατιωτικών φυλακών στην κύρια κουρδική επαρχία του Ντιαρμπακίρ(Diyarbakir). Ένας εξ αυτών, ο Felat Cemiloglu, εξιστορεί σε ένα βιβλίο πως αυτός και οι συγκρατούμενοί του χτυπήθηκαν και βασανίστηκαν με γκλομπς και εξαναγκάστηκαν να φάνε τα ίδια τους τα περιττώματα. Θύματα σαν αυτόν αναμένεται να καταθέσουν.

Ως αποτέλεσμα, συνταξιούχοι ή ενεργοί στρατηγοί και ναύαρχοι βρίσκονται τώρα πίσω από τα κάγκελα της φυλακής, για υποψίες διασύνδεσής τους με την υπόθεση Ergenekon, που είχε ως σκοπό να ανατρέψει την υπάρχουσα κυβέρνηση. Τα σχέδιά τους λέγεται ότι συμπεριελάμβαναν και τη δολοφονία του Orhan Pamouk, βραβευμένο με νόμπελ και του Mesrob Mutafyan, Αρμένιο ορθόδοξο Πατριάρχη. Η συνωμοσία υποτίθεται πως είχε εκκολαφτεί αφού το κόμμα δικαιοσύνης και ανάπτυξης (AK) ήρθε στην εξουσία το 2002. Ο Orhan Kemal Cengiz, ένας δικηγόρος που κάνει εκστρατεία για τα δικαιώματα των μειονοτήτων, αποδίδει το θάνατο του Hrant Dink το 2007, ενός Aρμένιου δημοσιογράφου και τριών προτεσταντών ιεραποστόλων στην ανατολική Τουρκία, επίσης στο σχέδιο Ergenekon. «Το σχέδιο ήταν να κάνουν τον κόσμο να πιστέψει πως το κόμμα δικαιοσύνης και ανάπτυξης (AK) προωθούσε την αντιχριστιανική βία».

Μετά από μια δεκαετία στην εξουσία, το μεγαλύτερο επίτευγμα του Recep Tayyip Erdogan, πρωθυπουργό της Τουρκίας, είναι η αποδυνάμωση της επιρροής του στρατού. Ο τωρινός ηγέτης της αντιπολίτευσης, Kemal Kilicdaroglu, έχει κατηγορήσει για μια αυξανόμενη αυταρχική τακτική τον Erdogan που δεν είναι προϊόν δικαιοσύνης αλλά εκδίκησης. Άλλοι πάλι υποστηρίζουν πως αρκετές από τις αποδείξεις σχετικά με την υπόθεση Ergenekon είναι κατασκευασμένες. Ο Dani Rodrik, ένας έγκριτος οικονομολόγος στο Harvard, του οποίου ο πεθερός, ένας συνταξιούχος στρατηγός, είναι ανάμεσα στους υπόπτους σε μια άλλη πραξικοπηματική υπόθεση, γνωστή ως «Sledgehammer», έχει καταγράψει σε ένα μπλογκ πολλές αποκλίσεις στοιχείων. Σε μια περίπτωση γράφει πως η αστυνομία έψαξε σε λάθος σπίτι και παρόλα αυτά βρήκε και πάλι στοιχεία για τον προοριζόμενο στόχο.

Τουλάχιστον κάποια από τα στοιχεία δείχνουν απίθανα. Οι μακρές περίοδοι προφυλάκισης (κάποιοι κατηγορούμενοι παραμένουν στην φυλακή για περισσότερο από 4 χρόνια χωρίς ακόμα να τους έχουν αποδοθεί κατηγορίες) συνεχίζουν να εγείρουν ερωτήματα. Μέχρι ο κύριος Erdogan να τιμήσει την υπόσχεσή του, πριν τις επαναληπτικές εκλογές του προηγούμενου χρόνου, να γράψει ένα νέο σύνταγμα που θα αντικαθιστά αυτό που συνέταξαν οι στρατηγοί μετά το 1980, τα δημοκρατικά του διαπιστευτήρια θα παραμένουν ασαφή.