Κλίμα φιλίας στο Ερζουρούμ
Αποθεωτική υποδοχή, με επευφημίες και ζητωκραυγές, επεφύλαξαν οι παριστάμενοι στο γήπεδο Τζεμάλ Γκιουρσέλ στο Ερζερούμ, στον Ελληνα πρωθυπουργό κ. Γιώργο Παπανδρέου.Ο ελληνας πρωθυπουργός μετέφερε «μήνυμα ειρήνης και φιλίας από τον ελληνικό λαό» κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στα εγκαίνια του γηπέδου.«Τιμούμε την πλούσια ιστορία μας, αλλά αποφασίσαμε οι δύο πλευρές να υπερβούμε τις προκαταλήψεις του παρελθόντος. Και λάβαμε τολμηρές πρωτοβουλίες, για να σπάσουμε το φράγμα της προκατάληψης, που χώριζε τους δύο λαούς μας», είπε ο πρωθυπουργός στην ομιλία του.Στο τέλος της ομιλίας του ο κ. Παπανδρέου ευχήθηκε στα τουρκικά «καλή επιτυχία» σε όσους θα συμμετέχουν στους αγώνες.Με τη σειρά του, ο πρωθυπουργός της Τουρκίας κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ευχαρίστησε όλους τους Τούρκους υπουργούς που συνέβαλαν στη δημιουργία του γηπέδου και πρόσθεσε: «Ευχαριστώ επίσης και το φίλο μου Γιώργο και τους συνεργάτες του».Ο ελληνας πρωθυπουργός μίλησε ακολούθως στην 3η συνάντηση των Τούρκων πρέσβεων στο Ερζερούμ.Γ. Παπανδρέου: «Μπορώ να πω ότι αποκαλώ τον Τούρκο πρωθυπουργό αδελφό»Ο κ. Παπανδρέου τόνισε ότι έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος στις σχέσεις των δύο χωρών, παρά τα προβλήματα που υπάρχουν ανάμεσα στις δύο χώρες. Αναφερόμενος στον Τούρκο πρωθυπουργό, ο κ. Παπανδρέου είπε: «Ξέρω ότι και οι δύο μας θέλουμε να δημιουργηθεί μία καλή ατμόσφαιρα ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία», ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί στα προβλήματα που παρεμποδίζουν την περαιτέρω ανάπτυξη.Ο Ελληνας πρωθυπουργός, απαντώντας σε ερώτηση, επιβεβαίωσε τις άριστες προσωπικές σχέσεις που έχει με τον Τούρκο πρωθυπουργό και σημείωσε ότι οι σχέσεις αυτές διευκολύνουν και τις σχέσεις των δύο χωρών.«Μπορώ να πω ότι τον αποκαλώ αδερφό», είπε χαρακτηριστικά ο Ελληνας πρωθυπουργός και πρόσθεσε ότι ο κ. Ερντογάν είναι ντόμπρος και ειλικρινής.R. T. ERDOGAN: (ΑΝΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ) Αξιότιμε Πρωθυπουργέ και αξιότιμοι εκπρόσωποι των Μέσων Ενημέρωσης, θέλω να ξεκινήσω την ομιλία μου, ευχαριστώντας τον αξιότιμο Πρωθυπουργό της Ελλάδας, Γιώργο Παπανδρέου, που δέχθηκε την πρόσκλησή μου να συμμετάσχει στην Τρίτη Διάσκεψη των Πρέσβεων της Τουρκίας, καθώς και για την επίσκεψή του εδώ, στην πόλη του Ερζουρούμ.Όπως παρακολουθείτε από κοντά και εσείς, το 2010 ήταν σημαντικό, διότι συνέβαλε και επιτάχυνε τις σχέσεις των δύο χωρών. Μπορώ να πω ότι, αυτή η χρονιά, ήταν η χρονιά των αμέτρητων κερδών και για τις δύο χώρες.Μετά την ανταλλαγή επιστολών με τον Πρωθυπουργό Παπανδρέου, το Μάιο του 2010, συγκροτήσαμε από κοινού το Συμβούλιο Συνεργασίας ανωτάτου επιπέδου και, στην Αθήνα, το Μάιο του 2010, βάλαμε την υπογραφή μας σε 25 συμφωνίες. Με τον τρόπο αυτό, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις πήραν μια θεσμοθετημένη μορφή. Μέσα στο 2010, η υπογραφή αυτών των 25 συμφωνιών και όλες αυτές οι εξελίξεις, αποτελούν κομβικό σημείο στην ιστορία των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Η αύξηση των επισκέψεων σε υψηλό επίπεδο είναι αξιοσημείωτη. Στην περίοδο αυτών των πέντε μηνών, η επίσκεψή μου στην Αθήνα, δύο φορές, δείχνει ότι οι σχέσεις των δύο χωρών έχουν προοδεύσει σε όλους τους τομείς. Διατηρούμε την ίδια αποφασιστικότητα, ότι αυτές οι επισκέψεις ανωτάτου επιπέδου θα συνεχιστούν με την ίδια συχνότητα. Με τον φίλο μου Γιώργο, στη σημερινή μας συνάντηση και στο πλαίσιο της θετικής επιτάχυνσης των σχέσεων των δύο χωρών, συζητήσαμε τι έχει γίνει στις διμερείς μας σχέσεις, πάνω σε πολυμερή θέματα, τι κάνουμε και τι θα πετύχουμε. Είχαμε την ευκαιρία σήμερα να συζητήσουμε αυτά τα θέματα. Εξετάζοντας τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ίσως θα πρέπει να αλλάξουμε την προσέγγισή μας, από εκείνη της γειτνίασης, προς μία σχέση εταιρική. Έτσι θα έπρεπε να αρχίσουμε να χαρακτηρίζουμε τη σχέση μας. Χάρηκα ιδιαίτερα για το ότι ο Πρωθυπουργός παρακολούθησε το συνέδριο αυτό. Στο πλαίσιο αυτής της νέας μας σχέσης, ήταν πολύ σημαντική η συμμετοχή του. Θα ήθελα, επίσης, να απευθύνω μία έκκληση προς την Κύπρο. Είναι πλέον η στιγμή να βρεθεί μια δίκαιη και ολοκληρωμένη λύση στο πρόβλημα. Γνωρίζω ότι οι Ελληνοκύπριοι ανησυχούν για την ισχύ της Τουρκίας και, αν ακόμα επιτευχθεί συμφωνία, ανησυχούν ότι δεν θα κρατήσουμε τις υποσχέσεις μας. Αυτές για μένα είναι αβάσιμες ανησυχίες, γιατί η τουρκική φιλία είναι ισχυρή και σταθερά θεμελιωμένη. Απευθύνω, λοιπόν, έκκληση στους Ελληνοκυπρίους, να κάνουν βήματα και να δουν από κοινού με τους Τουρκοκυπρίους το μέλλον του νησιού. Στη φιλία μεταξύ των δύο χωρών μας, οι δύο Κοινότητες είχαν πάντα ισχυρή σύνδεση και πιστεύουμε ότι έχουν ιδιαίτερη θέση σε αυτή τη σχέση Ελλάδας - Τουρκίας. Και το να έχουν μια ευτυχή και ευημερούσα ζωή οι δύο Κοινότητες, είναι πολύ σημαντικό. Και θα συνεχίσουμε με αποφασιστικότητα για την επίτευξη αυτού του στόχου, ενισχύοντας τη φιλία μας. Η επίλυση των κοινών προβλημάτων, μέσω αμοιβαία συμφωνηθέντων τρόπων, είναι πολύ σημαντική και, υπό αυτή την έννοια, προσβλέπουμε στην επίλυση των προβλημάτων αυτών. Και είναι και πολύ σημαντική, επίσης, η φιλία αυτών των λαών. Θα ήθελα να υπογραμμίσω άλλον έναν παράγοντα: δεν θα πρέπει να λαμβάνουμε ως βάση τις αρνητικές καταστάσεις του παρελθόντος. Δεν μπορούμε να δομήσουμε το μέλλον μας, πάνω στις δυσκολίες του παρελθόντος, ή στην αρνητική γλώσσα του παρελθόντος. Πρέπει να τα αφήσουμε πίσω και μπορούμε να δουλέψουμε, για να δημιουργήσουμε μία καινούργια γλώσσα, ώστε να χτίσουμε το μέλλον μας. Κατ' εμέ, αυτό πρέπει να κάνουμε, πάνω σε αυτό θα πρέπει να δεσμευτούμε. Η αρνητική γλώσσα του παρελθόντος έχει προκαλέσει απώλειες και δεν πρέπει να χαραμίσουμε άλλο χρόνο ή ενέργεια σε αυτήν. Πρέπει να δουλέψουμε, για να χτίσουμε το μέλλον μας. Μπορεί να χρησιμοποιούμε διαφορετική ορολογία, αλλά αυτό δεν θα πρέπει επ'ουδενί να δεσμεύει το μέλλον της σχέσης μας. Πρέπει να αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε ορολογία, που μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα ανάμεσα στις δύο χώρες, γιατί ο στόχος μας είναι να προσεγγίσουμε τους λαούς μας, ώστε να μπορέσουμε να έχουμε καλύτερο μέλλον στη Μεσόγειο και στο Αιγαίο, για να έχουμε μια θάλασσα ειρήνης. Η παρουσία του αγαπητού μου φίλου Γιώργου, εδώ, στο Ερζερούμ, οι συζητήσεις που είχαμε αναφορικά με τις διμερείς μας σχέσεις, η εναρκτήρια τελετή που παρακολουθήσαμε και οι δύο, οι ομιλίες που κάναμε εκεί, καθώς και το γεγονός ότι επισκεφθήκαμε τμήματα της πόλης, παρουσία λαού, όλα αυτά ήταν πολύ σημαντικά, κατά την επίσκεψή μας στην πολιτιστική πρωτεύουσα του ανατολικού τμήματος της Τουρκίας. Νομίζω ότι αυτή η επίσκεψη θα αποτελέσει ένα σημαντικό σταθμό στις μελλοντικές μας σχέσεις. Και τώρα, δίνω το λόγο στον φίλο μου. Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Ευχαριστώ πάρα πολύ, αγαπητέ μου φίλε Ταγίπ. Μπορεί σήμερα να έκανε αρκετό κρύο στο Ερζερούμ, αλλά η βαθιά ζεστασιά και η υποδοχή των πολιτών του Ερζερούμ, η φιλοξενία η δική σας, αγαπητέ Ταγίπ, της ελληνικής αντιπροσωπείας και εμού προσωπικά, ήταν πολύ θερμή. Και ήταν ιδιαίτερη χαρά να περιοδεύσω μαζί σου στην πόλη του Ερζερούμ, να γνωρίσω αυτή την πόλη, αλλά και να συναντήσω τους πολίτες της μαζί σου, καθώς και να διαπιστώσω τη θέρμη με την οποία αγκαλιάζουν και εσένα προσωπικά, αλλά και αυτή τη νέα μας προσέγγιση, της Ελλάδας με την Τουρκία. Νομίζω ότι αυτό είναι ένα μήνυμα για τους δύο λαούς μας, ένα αισιόδοξο μήνυμα για τους δύο λαούς μας και για την προοπτική των δύο χωρών μας. Και βεβαίως, εύχομαι και πάλι καλή επιτυχία στους αγώνες, στην Ολυμπιάδα των Πανεπιστημίων, εδώ, στο Ερζερούμ. Πολύ θερμό, πολύ θετικό είναι και το κλίμα στις σχέσεις Ελλάδας - Τουρκίας, όπως και στην προσωπική μας σχέση, από τις συζητήσεις που κάναμε σήμερα. Διότι ακριβώς με θέρμη και αφοσίωση δουλεύουμε και οι δυο μας, για μια διαφορετική σχέση Ελλάδας - Τουρκίας. Έχει έρθει η ώρα να ξεπεράσουμε προβλήματα του παρελθόντος και ήδη κάνουμε πολλά και σημαντικά βήματα. Όπως η συνάντηση του Ανώτατου Συμβουλίου το Μάιο στην Αθήνα, αλλά και οι υπογραφές τόσων συμφωνιών μεταξύ μας. Βήματα θετικά, όπως ανέφερες κι εσύ Ταγίπ, σε ό, τι αφορά το Πατριαρχείο και όχι μόνο. Αυτά είναι σημαντικά βήματα και για τις δύο πλευρές.Και πιστεύω ότι η εμπιστοσύνη που δημιουργούμε, βασίζεται ακριβώς και στην ειλικρίνεια που έχουμε μεταξύ μας, να αντιμετωπίσουμε προβλήματα του παρελθόντος, αλλά όχι όμως να μας κάνουν δέσμιους. Δεν είμαστε δέσμιοι του παρελθόντος. Το αντίθετο. Συζητάμε τα προβλήματα του παρελθόντος με μεγάλη ειλικρίνεια και, κάποιες φορές, αυτό μπορεί να εκπλήσσει, ακριβώς επειδή έχουμε και οι δυο μας τη βούληση, αυτά να τα ξεπεράσουμε και να πάμε σε μια νέα εποχή των σχέσεών μας που, πιστεύω, δείχνει να ανατέλλει. Είναι πράγματι κατανοητό να υπάρχουν, όπως είπες Ταγίπ, διαφορετικές οπτικές, διαφορετικές ορολογίες και διαφορετικές ευαισθησίες των δύο λαών μας. Αυτό δημιουργεί σε εμάς ακόμα μεγαλύτερη υποχρέωση, να προχωρήσουμε συστηματικά μπροστά, γιατί ξέρουμε ότι, κατά βάση, και οι δύο λαοί μας, όπως και οι δύο μας, και οι δύο Κυβερνήσεις μας, και θέλουμε, αλλά και είναι προς όφελός μας,να κάνουμε τα βήματα μπροστά για μια ριζικά διαφορετική σχέση. Και όπως είπες, να αλλάξουμε και ορολογίες, ώστε να είναι οραματικές. Μίλησεςγια αλλαγή της λέξης "προσέγγιση", με τις λέξεις "εταιρική σχέση". Και πράγματι, νομίζω ότι είναι ακριβώς αυτές οι οραματικές μας στοχεύσεις, που θα δώσουν την δυναμική, για εμάς, τις Κυβερνήσεις των δύο χωρών, αλλά και των δύο λαών μας, να προχωρήσουμε σε μια διαφορετική βάση, ειρήνης και συνεργασίας, που θα είναι προς όφελος όλων. Και αυτό είναι ένα μήνυμα που, όπως είπες πολύ σωστά στέλνοντας μήνυμα στους Ελληνοκυπρίους, μπορώ κι εγώ παράλληλα να στείλω μήνυμα στους Τουρκοκυπρίους. Ένα μήνυμα, ότι θέλουμε να δούμε την αγαστή συμβίωση των δύο Κοινοτήτων, μέσα από μια βιώσιμη και δίκαιη λύση. Ξέρουν και οι Τουρκοκύπριοι πόσες φορές έχω παλέψει γι' αυτό. Έχω μιλήσει μαζί τους, συζητώντας για την ευρωπαϊκή προοπτική της Κυπριακής Δημοκρατίας και το πόσο θέλουμε να είναι και αυτοί ενεργά συμμέτοχοι σε αυτή την προοπτική. Να ξέρουν ότι εμείς θα δουλέψουμε, οι δύο χώρες θα δουλέψουν, ώστε να δώσουμε μια νέα προοπτική στην επίλυση του Κυπριακού. Χαίρομαι ιδιαίτερα που είχαμε σήμερα πολύ εποικοδομητικές συζητήσεις. Βάζουμε κάθε φορά νέες στο τραπέζι και κάνουμε νέα βήματα. Πήραμε την απόφαση να συναντηθούμε ξανά τον Ιούλιο, στο πλαίσιο του Ανώτατου Συμβουλίου, που ήδη δημιουργήσαμε. Συζητήσαμε, επίσης, και πολλά άλλα θέματα. Μεταξύ αυτών, το θέμα της λαθρομετανάστευσης, τα θέματα της περιοχής, αλλά και την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας, για την οποία εμείς επιβεβαιώσαμε - το ακούσατε και στην ομιλία μου - τη δική μας θέση, ότι πρέπει να προχωρήσει η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας. Πρέπει να υπάρχει αυτή η δέσμευση, αν θέλετε, πρέπει να υπάρξει και πάλι η ανοιχτή δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι κάτι το οποίο η Ελλάδα υποστηρίζει. Και πάλι ευχαριστώ για την όμορφη φιλοξενία. Θα μείνει σε όλους μας αξέχαστη αυτή η ημέρα εδώ, στο Ερζερούμ. Και προσβλέπουμε στη συνέχεια αυτών των θετικών συναντήσεων, για να έχουμε ακόμα περισσότερα αποτελέσματα στις σχέσεις μας και για να δώσουμε αυτή την αισιόδοξη νότα, για το οραματικό της σχέσης Ελλάδας - Τουρκίας. Ευχαριστώ πολύ. R. T. ERDOGAN: Καλή μέρα. Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Καλή μέρα, πράγματι. ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η ερώτηση απευθύνεται και στους δύο Πρωθυπουργούς, τον κ. Ταγίπ Ερντογάν και τον κ. Γιώργο Παπανδρέου. Είναι κοινή η διαπίστωση ότι έχετε πολύ καλές προσωπικές σχέσεις, αμοιβαία εμπιστοσύνη ανάμεσά σας. Αυτή η εμπιστοσύνη μπορεί να οδηγήσει και σε ένα καλύτερο μέλλον για τους δύο λαούς; Τι μήνυμα στέλνετε σήμερα στον Τουρκικό και στον Ελληνικό λαό; Σας ευχαριστώ. Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Πράγματι, οι σχέσεις μας είναι άριστες. Πιστεύω ότι υπάρχουν, πρώτα απ' όλα, οι αντικειμενικές συνθήκες να προχωρήσουμε μπροστά. Πιστεύω ότι υπάρχει η βούληση και των δύο Κυβερνήσεων, η θέληση και των δύο λαών, αλλά βεβαίως είναι σημαντική και η δική μας αφοσίωση σε αυτό το στόχο, και η αφοσίωση του Ταγίπ, που δεν αμφισβητώ ότι υπάρχει, αλλά και η δική μου αφοσίωση, στο να προχωρήσουμε μπροστά, με τις απαραίτητες κινήσεις και βήματα, για να αντιμετωπίσουμε, πολλές φορές, πολύπλοκα προβλήματα, που έχουν αφήσει πολλές πληγές και ευαισθησίες στις δύο χώρες μας και στους δύο λαούς μας. Αλλά είναι ώρα ακριβώς, να μη μείνουμε δέσμιοι αυτού του παρελθόντος, αλλά ναπροχωρήσουμε μπροστά. Και αυτό θα κάνουμε. Και θα ήθελα να μπορώ να θεωρώ τον Ταγίπ - να χρησιμοποιήσω μια λέξη που χρησιμοποιούμε σε μια ιδιαίτερη περιοχή της Ελλάδας, στην Θεσσαλονίκη, αλλά είναι και μια λέξη που την καταλαβαίνουν και οι Τούρκοι - "καρντάση", που για εμάς σημαίνει ένας άνθρωπος με ειλικρίνεια, ντόμπρος, ένας καλός άνθρωπος, με καλές προθέσεις. Πιστεύω ότι είναι μια πολύ καλή βάση, για να συνεχίσουμε την προσέγγιση και για να έχει αίσιο τέλος. R. T. ERDOGAN: (ΑΝΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ) Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον "καρντάση", τον Γιώργο. Η λέξη "καρντάσης" χρησιμοποιείται σε πολλά μέρη της Ανατολίας. Η ιστορία μας συνδέει, μας έχει κάνει φίλους, αλλά δυστυχώς στο παρελθόν υπήρξαν κάποιες ανεπιθύμητες και αρνητικές εξελίξεις που προκάλεσαν και τα σημερινά προβλήματα. Πρέπει να χτίσουμε το μέλλον πάνω σε διαφορετική βάση. Γι' αυτό, όπως είπα και πριν, χρειάζεται μία νέα γλώσσα. Και "καρντάσης" είναι μια λέξη που πρέπει να αγκαλιάσουμε για να φέρουμε τη φιλία μας στο μέλλον. Μπορεί βέβαια να υπάρξουν κάποιες προκλήσεις, αλλά εμείς δεν θα δώσουμε καμία απολύτως προσοχή. Και ο φίλος μου ο Γιώργος έχει αυτή τη βούληση. Και εγώ έχω αυτή τη βούληση. Και ενισχύοντας αυτή τη βούληση και στις κυβερνήσεις μας, η Μεσόγειος και το Αιγαίο θα είναι στο μέλλον μία θάλασσα ειρήνης. Το πιστεύω. ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (ΑΝΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ) Η ερώτησή μου θα είναι προς τον φιλοξενούμενό μας. Ο κύριος Παπανδρέου ανέφερε ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βελτιώνονται και είναι σημαντικό να γίνουν περαιτέρω βήματα στο θέμα αυτό και από την άλλη υπάρχει ένα σχέδιο ανέγερσης ενός τείχους ή ενός συρματοπλέγματος μεταξύ των δύο χωρών. Δεν υπάρχει αντίφαση μεταξύ της βελτίωσης των σχέσεων και της ανέγερσης από την άλλη ενός τείχους μεταξύ της αυλής των δύο γειτόνων; Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Η αλήθεια είναι ότι μιλάμε για ένα κοινό πρόβλημα, που αντιμετωπίζει η Ελλάδα και η Τουρκία. Είναι το πρόβλημα του εμπορίου των συνανθρώπων μας, ένα σκλαβοπάζαρο πολλών ανθρώπων από φτωχές περιοχές, ή προσφύγων εξαιτίας πολέμων, που περνούν και μέσα στην Τουρκία, αλλά και μέσα στην Ελλάδα, περνώντας τα σύνορά μας, άλλοτε από τα νησιά, άλλοτε από τον Έβρο, διότι θέλουν να έρθουν, είτε στην Ελλάδα, είτε σε κάποια άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνεργαζόμαστε σε αυτό το θέμα και, σήμερα, είχαμε μια πολύ καλή συζήτηση. Είναι ένα κοινό πρόβλημα, δεν είναι ένα πρόβλημα της Ελλάδας και, σίγουρα, τα όποια μέτρα παίρνουμε, τα παίρνουμε σε συνεργασία με την Τουρκία. Κουβεντιάζουμε τα θέματα με την Τουρκία. Σίγουρα, το πρόβλημα δεν είναι οι Τούρκοι πολίτες. Μάλιστα, συζητήσαμε σήμερα, στο πλαίσιο της συνεργασίας μας για το θέμα των λαθρομεταναστών ότι, πιθανώς,να χρειαστεί σε κάποια σημεία του ποταμού Έβρου, όχι σε όλο το μήκος, αλλά σε κάποια σημεία, όπου είναι οι γνωστοί δίοδοι, από όπου περνούν οιλαθρομετανάστες, να υπάρχουν κάποια τεχνητά εμπόδια. Εμείς θέλουμε να ομαλοποιήσουμε αυτή τη ροή και να συνεργαστούμε, ώστε να ελέγξουμε αυτό τον τεράστιο αριθμό των μεταναστών - το 90% των λαθρομεταναστών προς την Ευρώπη περνάει από τον Έβρο. Μάλιστα, σήμερα, είπαμε ότι η συνεργασία Ελλάδας -Τουρκίας θα μπορεί να είναι και ένα ατού, αν θέλετε, ένα πλεονέκτημα, διότι δικαίως η Τουρκία - και το έθεσε και ο Πρωθυπουργός σας, ο Ταγίπ Ερντογάν - μιλάει για την ανάγκη φιλελευθεροποίησης των θεωρήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τους Τούρκους πολίτες. Είναι κάτι που κι εμείς υποστηρίζουμε, ως Ελλάδα - το θέλουμε αυτό. Το θέλουμε, διότι πέραν του ότι είναι δίκαιο, θεωρούμε ότι θα είναι και πολύ χρήσιμο και για την οικονομία τη δική μας, αλλά και για τις οικονομικές σχέσεις μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας. Πιστεύω, όμως, ότι και το δικό μας επιχείρημα, ως Έλληνες, μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θα γίνει πολύ πιο ισχυρό, όταν αποδείξουμε και στους εταίρους μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ότι μαζί δουλεύουμε για να αντιμετωπίσουμε το άλλο θέμα, που δεν έχει σχέση με την ελεύθερη κίνηση των πολιτών της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που είναι το θέμα της λαθρομετανάστευσης. ?λλο το ένα θέμα, άλλο το άλλο. Μη μπλέκουμε τα δύο θέματα. Αλλά πρέπει να είμαστε αξιόπιστοι στο ένα, για να μπορούμε να διεκδικήσουμε το άλλο. Και όχι μόνον αυτό, αλλά έχουμε πει ότι θα συνεργαστούμε οι δύο χώρες και, μάλιστα, και με την Βουλγαρία, και για ένα άλλο πρόβλημα στον Έβρο, που είναι οι πλημμύρες. Είναι ένα πρόβλημα πολύ μεγάλο, γιατί και στην ελληνική πλευρά, και στην τουρκική πλευρά, κατά την άνοιξη, γίνονται μεγάλες πλημμύρες και μεγάλες καταστροφές, προκαλώντας ζημιές στους αγρότες και όχι μόνο, και δημιουργώντας μεγάλα προβλήματα. Και εδώ, βρήκαμε ένα τομέα συνεργασίας. ?ρα, λοιπόν, νομίζω ότι ούτε λέξεις περί "τείχους" πρέπει να χρησιμοποιούμε. Ας μιλήσουμε για την ανάγκη ανοιχτών συνόρων. Σήμερα, βεβαίως, που είναι ευνομούμενα, από όπου πραγματικά μπορούν να περνούν οι πολίτες που το δικαιούνται, όταν υπάρχουν πρόσφυγες, πρέπει να αντιμετωπίζονται με έναν σωστό και ανθρώπινο τρόπο. Να σταματήσει αυτή η λαθρεμπορία και η απάνθρωπη παράνομη διακίνηση, ώστε να μπορέσουμε να μιλάμε για μια πραγματικά ευνομούμενη περιοχή. Και είμαι σίγουρος ότι η συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών μας θα προχωρήσει θετικά προς αυτή την κατεύθυνση. R. T. ERDOGAN: (ΑΝΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ) Στην πρωινή συνάντηση που είχαμε με τον ομόλογό μου και φίλο Γιώργο, εξετάσαμε με την πρέπουσα ευαισθησία και αυτό το θέμα. Τα χερσαία σύνορά μας είναι περίπου 206 χιλιόμετρα. Και μόνο για τα δωδεκάμισι χιλιόμετρα αυτών των συνόρων συζητείται το θέμα ενός συρματοπλέγματος. Και δεν θα είναι σωστό εμείς αυτό, φίλοι μου, να το χαρακτηρίζουμε ως τείχος. Το τείχοςείναι κάτι διαφορετικό, το συρματόπλεγμα άλλο. Και το θέμα αυτό δεν είναι μια εφαρμογή που στρέφεται κατά της Τουρκίας, ούτε κατά της Ελλάδος.Και σήμερα, όταν έμαθα από τον ομόλογό μου τον αριθμό των λαθρομεταναστών, σχημάτισα μια διαφορετική γνώμη. Τον ρώτησα πόσοι λαθρομετανάστες βρίσκονται στην Ελλάδα. Πράγματι, ο αριθμός είναι πολύ μεγάλος. Μου ανέφεραν για ένα εκατομμύριο. Οι 500.000 αυτών έχουν φτάσει στην Ελλάδα τα τελευταία δύο χρόνια. Έτσι; Τα τελευταία δύο χρόνια, έχουν περάσει λαθραία στην Ελλάδα 500.000 και αυτή τη στιγμή βρίσκονται και διαμένουν εκεί. Και ένα μέρος αυτών, έχουν περάσει μέσω του Έβρου και άλλοι έχουν μπει από διαφορετικά σημεία. Μιλάμε,δηλαδή, για μια τέτοια κατάσταση. Και εμείς βαδίζοντας βάσει των συμφωνιών που έχουμε κάνει μεταξύ μας, όπου μία από αυτές είναι και η συμφωνία επανεισδοχής μεταξύ των δύο χωρών, σκεφτόμαστε κάθε χρόνο στην περιοχή του Ντικιλί να δεχόμαστε πίσω 1.000 άτομα. Οι συνάδελφοί μου εργάζονται πάνω σε αυτό το θέμα. Συζητάμε για μια τέτοια εικόνα, γι' αυτό θα ήταν λάθος να το αποκαλούμε αυτό τείχος, είναι μόνο ένα συρματόπλεγμα, την κατασκευή του οποίου έχουμε συζητήσει μεταξύ μας. Και υπάρχει πλήρης εμπιστοσύνη. Το δεύτερο θέμα για εμάς, είναι μεγάλη πηγή ανησυχίας. Όπως γνωρίζετε, κάθε χρόνο ο Έβρος πλημμυρίζει και δημιουργεί τεράστια προβλήματα σε εμάς καθώς και στις γειτονικές χώρες. Όλη η πεδιάδα κατακλύζεται από τα νερά και οι πλημμύρες δημιουργούν μεγάλες καταστροφές. Μέχρι και θάνατοι υπάρχουν. Όλα τα χωριά της περιοχής πλημμυρίζουν. Για το θέμα αυτό οι δύο Υπουργοί Εξωτερικών μαζί με τους Υπουργούς Περιβάλλοντος των δύο χωρών θα ξεκινήσουν μια νέα προσπάθεια, στην οποία θα συμμετάσχουν και οι αρμόδιοι Υπουργοί από τη Βουλγαρία. Δηλαδή, θα είναι μια τριμερής συνάντηση. Στη συνέχεια, οι τρεις Πρωθυπουργοί θα συναντηθούμε στην Αδριανούπολη, ώστε να βρεθεί μια κοινή λύση στο θέμα αυτό. Δηλαδή, τι μέτρα πρέπει να ληφθούν για να λυθεί το πρόβλημα.