Ο Ερντογάν ο 12ος Πρόεδρος της Τουρκίας
Νίκη και εκλογή από τον πρώτο γύρο για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δείχνουν τα αποτελέσματα με καταμετρημένο πάνω από το 90% των ψήφων στις σημερινές προεδρικές εκλογές στην Τουρκία.Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έγινε ο πρώτος πρόεδρος της Τουρκίας που εξελέγη από τον λαό της χώρας μετά τη νίκη του από τον πρώτο γύρο της διαδικασίας, που διεξήχθη σήμερα, όπως ανέφερε ο υπουργός Δικαιοσύνης Μπεκίρ Μποζντάγ σε μια ανάρτησή του στον λογαριασμό του στο Twitter.«Ο πρόεδρος του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης και πρωθυπουργός της Τουρκίας, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έγινε ο πρώτος πρόεδρος που εξελέγη από τον λαό», έγραψε ο Μποζντάγ.Το γραφείο του υπουργού επιβεβαίωσε το μήνυμα, το οποίο αναρτήθηκε στον επίσημο λογαριασμό του Μποζντάγ στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης.Τώρα το ερώτημα είναι ποιος θα πάει για Πρωθυπουργός αν ο Ταγίπ Ερντογάν πάει στην θέση του Προέδρου της χώρας. Όλα αυτά συζητούνται σε σχέση και με το αν ο νυν πρόεδρος Αμπτουλάχ Γκιουλ επιθυμεί να αναλάβει εκείνος πρωθυπουργός και αν θα γίνουν πρόωρες εκλογές για να μεταπηδήσει στην πρωθυπουργία ο Αμπτουλάχ Γκιουλ χωρίς να περιμένει τις γενικές εκλογές του 2015.Ωστόσο συζητείται και το ενδεχόμενο ο Αμπτουλάχ Γκιουλ να μην θέλει να αναλάβει Πρωθυπουργός. Στην περίπτωση που ο Ερντογάν εξακολουθεί να θέλει να αναλάβει την προεδρία, τότε για την Πρωθυπουργία ακούγονται τα ονόματα του Αντιπροέδρου της κυβέρνησης Αλί Μπαμπατζάν, του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Μπουλέντ Αρίντς, του Υπουργού Εξωτειρκών Αχμέτ Νταβούτογλου, του πρώην Υπουργού Συγκοινωνιών Μπιναλί Γιλντιρίμ και των αντιπροέδρων του ΑΚΡ Νουμάν Κουρτουλμούς και Μεχμέτ Αλί Σαχίν.Ως πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας ο Ερντογάν θα ελέγχει το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας και τις ένοπλες δυνάμεις, θα προεδρεύει σε υπουργικά συμβούλια, ενώ θα μπορεί να επιλέγει και τα μέλη του Ανωτάτου Δικαστηρίου.Αυτό, ωστόσο, που επιθυμεί διακαώς ο ίδιος είναι να μετατρέψει το σύστημα διακυβέρνησης της Τουρκίας σε προεδρικό, καθιστώντας έτσι τον πρόεδρο αρχηγό όχι μόνο του κράτους αλλά και της κυβέρνησης. Στο μυαλό του Ερντογάν, άλλωστε, κράτος και κυβέρνηση πλέον... ταυτίζονται.Ο ίδιος ο Ερντογάν έχει παραδεχτεί ότι επιθυμεί να προσδώσει περισσότερες αρμοδιότητες στη θέση του Προέδρου, δηλαδή να τροποποιήσει το πολίτευμα προς την κατεύθυνση της προεδρικής δημοκρατίας, ενισχύοντας σημαντικά τη θέση αυτή. Σε περίπτωση που κάτι τέτοιο δεν καταστεί δυνατό η λύση της «ημιπροεδρικής δημοκρατίας» είναι η αμέσως επόμενη. Οι ενδείξεις ότι ο ούτως ή άλλως αυταρχικός Ερντογάν, θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο τον ρόλο του στη λειτουργία του κράτους, είναι ξεκάθαρες.Πέρα όμως από την προσωπική ανάδειξη της φιγούρας του τούρκου πρωθυπουργού στην τουρκική κοινή γνώμη, αυτό που έχει σημασία είναι κάτι πολύ πιο δομικό και αφορά τη λειτουργία της τουρκικής δημοκρατίας, όπως αυτή δημιουργήθηκε και καθιερώθηκε από τον ιδρυτή της, Μουσταφά Κεμάλ. Οι έννοιες της κοσμικότητας, του εθνικισμού, των θρησκευτικών ελευθεριών, διαπνέουν για περίπου έναν αιώνα την Τουρκία και εκφράζονταν κυρίως μέχρι πρόσφατα από το στρατιωτικό κατεστημένο, το οποίο κάθε φορά που η χώρα έδειχνε να παρεκκλίνει από τις αρχές του πρώτου Συντάγματος της 29ης Οκτωβρίου του 1923 επενέβαινε και επέβαλε στρατιωτικό πραξικόπημα.Όλες οι αναθεωρήσεις του Συντάγματος που επέβαλε ο στρατός, κινούνταν στο πλαίσιο του κοσμικού κράτους και του περιορισμού της θρησκείας στη δημόσια σφαίρα (ενίοτε και στην ιδιωτική). Οι μάχες του Ερντογάν ενάντια στην παλαιά κοσμική ελίτ που καθιέρωσε ο Μουσταφά Κεμάλ αντικατοπτρίζονται μέσα από τη φίμωση της στρατογραφειοκρατίας την τελευταία περίπου πενταετία, μέσω της εξολόθρευσης των πανίσχυρων στρατιωτών, που έλεγχαν τη δικαστική κυρίως εξουσία.Ακόμη και η τελευταία αναθεώρηση του Συντάγματος το 1980 φέρει τη σφραγίδα της στρατιωτικής ηγεμονίας. Οι προσπάθειες που έχουν γίνει τα τελευταία 30 χρόνια από τα ισλαμιστικά κόμματα του Νετσμεντίν Ερμπακάν αρχικά και του Ταγίπ Ερντογάν αργότερα, αφορούν κυρίως βαθιά διχαστικά ζητήματα στην τουρκική κοινωνία, όπως ο ορισμός της τουρκικής ιθαγένειας, αλλά και η προστασία θρησκευτικών ελευθεριών. Ποτέ όμως δεν υπήρξαν οι κατάλληλοι συσχετισμοί δύναμης ώστε να επιτευχθεί η αναθεώρηση του Συντάγματος.Η τελευταία προσπάθεια έγινε πριν από έναν περίπου χρόνο, απέβη όμως άκαρπη καθώς τα τέσσερα κόμματα που συμμετείχαν στις διαβουλεύσεις (το AKP του Ερντογάν, το Ρεπουμπλικανικό CHP, το κουρδικό BHP και το εθνικιστικό MHP) συμφώνησαν μόλις σε 60 άρθρα, λιγότερα από τα μισά δηλαδή του προσχέδιου, μεταθέτοντας τη διαδικασία για το μέλλον.Η εξασφάλιση των 367 ψήφων που χρειάζεται το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ερντογάν (αυτή τη στιγμή έχει 326 έδρες στο 550 εδρών Κοινοβούλιο) ώστε να πετύχει την αναθεώρηση που ζητά, είναι κάτι που για πρώτη φορά στην ιστορία της σύγχρονης τουρκικής δημοκρατίας, δεν φαντάζει αδύνατο. Και σε περίπτωση που κάτι τέτοιο συμβεί, θα έχουμε για πρώτη φορά τη σαφή αμφισβήτηση του ιδρυτή της τουρκικής δημοκρατίας, του Κεμάλ Ατατούρκ.Η «Νέα Τουρκία» του Ερντογάν μέσα από την αλλαγή Συντάγματος επιχειρεί να αμφισβητήσει ανοιχτά την ίδια την κεμαλική ανάγνωση του κράτους, την ιδεολογική αμφισβήτηση του θεμελιωτή της τουρκικής δημοκρατίας, με κύριους άξονες την αναθεώρηση της «τουρκικότητας» (πέρα από τα στενά όρια στα οποία την περιόρισε το κοσμικό καθεστώς), των προσωπικών ελευθεριών, αλλά κυρίως αυτό που πολεμούσε όσο τίποτα ο Ατατούρκ. Την ισλαμιστική θρησκεία, η οποία θα αποτελεί βασικό στοιχείο της εθνικής ταυτότητας.Μένει λοιπόν να δούμε με ποιο τρόπο ο δεύτερος ισχυρότερος πολιτικός στην ιστορία της σύγχρονης Τουρκίας, θα αποδομήσει πολιτικά τον πρώτο ισχυρότερο.Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥΑπό δήμαρχος πρόεδρος1994: Εκλέγεται δήμαρχος Κων/πολης, θέση στην οποία παραμένει έως το 19981997: Βελούδινο πραξικόπημα ανατρέπει τον πρωθυπουργό Ερμπακάν, στο κόμμα του οποίου ανήκει ο Ερντογάν1999: Ο Ερντογάν φυλακίζεται για 4 μήνες με την κατηγορία της υποκίνησης θρησκευτικού μίσους2001: Ιδρύει το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), μαζί με τους Αρίντς και Γκιουλ2002: Το AKP κερδίζει τις εκλογές με ποσοστό 34,2% και σχηματίζει την πρώτη μονοκομματική κυβέρνηση στην Τουρκία μετά το 19872003: Ο Ερντογάν αναλαμβάνει την πρωθυπουργία2007: Νέα νίκη στις γενικές εκλογές με 46,6%2011: Αλλη μία εκλογική νίκη με 49,8%2013: Κύμα αντικυβερνητικών διαδηλώσεων ξεκινάει από το πάρκο Γκεζί και την πλατεία Ταξίμ2013-2014: Αποκαλύψεις και καταγγελίες για κυβερνητική διαφθορά, στο στόχαστρο μέλη του στενού κύκλου του Ερντογάν2014: Πολύνεκρο δυστύχημα σε ορυχείο στη Σόμα, ο Ερντογάν στο επίκεντρο κριτικής2014: Ο Ερντογάν ετοιμάζεται να εκλεγεί πρόεδρος