Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν φιλοδοξεί να γράψει ιστορία
Του Γιώργου Παυλόπουλου Ο 57χρονος πρωθυπουργός έχει βάλει στόχο να γράψει το όνομά του με ανεξίτηλο χρώμα στον πρώτο αιώνα της ιστορίας της σύγχρονης Τουρκίας -δίπλα σε αυτό του ιδρυτή της, Κεμάλ Ατατούρκ. Γι' αυτόν, οι εκλογές της 12ης Ιουνίου -για τις οποίες θεωρείται ακλόνητο φαβορί- είναι απλώς ένας ακόμη σταθμός στην πορεία του προς την κορυφή. Εφόσον, μάλιστα, κατορθώσει να διασφαλίσει την πλειοψηφία των 2/3, κάτι που θα του επιτρέψει να προχωρήσει σε ευρεία συνταγματική μεταρρύθμιση, η πορεία αυτή θα είναι πρακτικά αδύνατο να ανα-κοπεί. Όσο για το άτι που έχει επιλέξει, δεν είναι άλλο από την οικονομία. Η Τουρκία είναι έτοιμη. Στόχος μας είναι το 2023. Αυτό είναι το κεντρικό σύνθημα στο μανιφέστο το οποίο παρουσίασε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μπαίνοντας στην τελική ευθεία προς τις βουλευτικές εκλογές της 12ης Ιουνίου. Όσο για τα προγνωστικά; Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι θα πρόκειται για τον τρίτο κατά σειρά εκλογικό θρίαμβο του Ερντογάν -του σημαντικότερου πολιτικού στην ιστορία της σύγχρονης Τουρκίας, μετά τον Κεμάλ Ατατούρκ. Αλλωστε, το 2023 δεν επελέγη τυχαία ως σημείο αναφοράς. Τότε ακριβώς συμπληρώνονται τα 100 έτη από την ίδρυση του κράτους που διαδέχθηκε την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Και ο νυν πρωθυπουργός, ο οποίος θα κοντεύει τα 70 και θα βρίσκεται ασφαλώς σε διαφορετικό πόστο (η θητεία του ως πρωθυπουργού θα ολοκληρωθεί το αργότερο το 2015, καθώς δεν έχει δικαίωμα επανεκλογής), φιλοδοξεί να έχει γράψει το όνομά του με ανεξίτηλο χρώμα στον πρώτο αυτό τουρκικό αιώνα. Εχει πετύχει ήδη πολλά Ο ίδιος γνωρίζει ότι έχει ήδη πετύχει πολλά, αλλά του μένουν ακόμη περισσότερα. Το κεμαλικό κατεστημένο είναι πληγωμένο και τον φοβάται, όμως δεν έχει ακόμη ηττηθεί ολοκληρωτικά και δεν θα χάσει την ευκαιρία -εφόσον του παρουσιαστεί- να το στείλει σπίτι του. Οι γείτονες της Τουρκίας την αντιμετωπίζουν με ολοένα περισσότερο σεβασμό (ακόμη και το Ισραήλ...), όμως η διπλωματία είναι ένα πολύ βρόμικο παιχνίδι για να ποντάρει κανείς τα ρέστα του. Ετσι, ο Ερντογάν φέρεται αποφασισμένος να στηριχτεί στο πιο ισχυρό όπλο που διαθέτει σήμερα στη φαρέτρα του: την οικονομία, η οποία (ονομαστικά τουλάχιστον) αναπτύσσεται με ρυθμούς εντυπωσιακούς, διασφαλίζοντας -εκτός των άλλων- και πολύτιμες κοινωνικές συμμαχίες με τα ταχύτατα αναδυόμενα μεσαία στρώματα. «Η παραγωγική βάση της Ευρώπης» «Θα γίνουμε η παραγωγική βάση της Ευρασίας σε προϊόντα υψηλής τεχνολογίας έως το 2023». «Η Τουρκία θα συγκαταλέγεται στις δέκα μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου έως το 2023». «Θα δημιουργήσουμε δέκα τουλάχιστον κλάδους παγκόσμιας εμβέλειας και το μερίδιό μας στο παγκόσμιο εμπόριο θα είναι 1,5%». «Ο αριθμός των τουριστών θα φτάσει τα 50 εκατομμύρια, έναντι 28,6 εκατ. το 2010». Αυτές και πολλές άλλες υποσχέσεις έδωσε ο Ερντογάν στους συμπατριώτες του, παρουσιάζοντας το μανιφέστο του. Όσοι τον γνωρίζουν, ξέρουν ότι τις εννοεί... Ως το 2023 Στους δέκα ισχυρούς Η Goldman Sachs δικαιώνει τον Ερντογάν και, στις προβλέψεις της για το 2020, κατατάσσει την Τουρκία στην 11η θέση παγκοσμίως με βάση το μέγεθος του ΑΕΠ της. Η Blackrock, ένα από τα πιο γνωστά και ισχυρά επενδυτικά funds με έδρα το Λονδίνο, δεν κρύβει ότι η Τουρκία είναι ανάμεσα στις πέντε κορυφαίες επιλογές της. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που είδε πέρυσι τον Ερντογάν να αρνείται τη σύναψη νέας συμφωνίας και να δεσμεύεται ότι η χώρα του δεν θα χρωστά ούτε δολάριο στο διεθνή οργανισμό έως το τέλος του 2013, είναι αναγκασμένο να επαινεί την πορεία της τουρκικής οικονομίας. Όσο για την Ευρωπαϊκή Ενωση, μπορεί πολιτισμικά να αισθάνεται ξένη με την Τουρκία, όμως αναζητεί εναγωνίως τρόπους για να έχει προνομιακή σχέση μαζί της σε επίπεδο οικονομίας και εμπορίου. Μόνο που πρέπει να είναι σαφές ότι, πλέον, όρους είναι σε θέση να επιβάλλει και η Άγκυρα. Αναβάθμιση Σε τροχιά περιφερειακής υπερδύναμης Το 2003 ο Ερντογάν αποδείχθηκε... απρόθυμος σύμμαχος των ΗΠΑ και αρνήθηκε στα αεροπλάνα και τα στρατεύματά τους το δικαίωμα να χρησιμοποιήσουν το έδαφος και τον εναέριο χώρο της Τουρκίας προκειμένου να εισβάλουν στο Ιράκ. Το 2009 αξιοποίησε το βήμα του πολυδιαφημισμένου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός για να διακηρύξει δημοσίως το σπάσιμο της προνομιακής συμμαχίας με το Ισραήλ, διαμαρτυρόμενος για τη «σφαγή στη Γάζα» και αποχωρώντας από συζήτησή του με το Σιμόν Πέρες. Με τις ενέργειές του αυτές, ο ίδιος και η Άγκυρα έχουν νομιμοποιήσει την παρουσία τους στον αραβικό κόσμο και αποτελούν τον πλέον αξιόπιστο δίαυλο επικοινωνίας ανάμεσα στη Δύση και χώρες όπως το Ιράν και η Συρία ή ακόμη και οργανώσεις σαν τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ. Η Τουρκία είναι, πλέον, παντού. Νέα ένταση «Γρίφος» το Κουρδικό Η απαγόρευση συμμετοχής στις εκλογές 12 ανεξάρτητων υποψηφίων προκάλεσε και πάλι βίαια επεισόδια στη ΝΑ Τουρκία, αλλά και την απειλή για μποϊκοτάζ εκ μέρους του Κουρδικού Κόμματος Ειρήνης και Δημοκρατίας. Παρά τα (περιορισμένα) ανοίγματα και τις διακηρύξεις καλής θέλησης από τον Ερντογάν, το Κουρδικό παραμένει ο μεγάλος πονοκέφαλος για την Άγκυρα - είναι το δικό της Παλαιστινιακό. Η πορεία προς την κορυφή 1970 Γίνεται μέλος της Εθνικής Τουρκικής Φοιτητικής Ένωσης, που έχει αντι-κομμουνιστικό χαρακτήρα. Συνεργασία με τον Ερμπακάν, του οποίου γίνεται σταδιακά «λοχαγός». 1991 Εκλέγεται για πρώτη φορά βουλευτής, με το Κόμμα Ευημερίας. Δεν του επιτρέπεται να καταλάβει την έδρα του. 1994 Εκλέγεται δήμαρχος Κωνσταντινούπολης, από όπου «χτίζει» μεθοδικά τις συμμαχίες και την επιρροή του. 1998 Καταδικάζεται σε φυλάκιση επειδή διαβάζει δημοσίως στίχους που χαρακτηρίστηκαν αντι-κεμαλικοί. 2001 Ιδρύει το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης και το 2002 κερδίζει τις εκλογές. Ωστόσο, γίνεται πρωθυπουργός το 2003, καθώς αρχικά το δικαστήριο είχε ακυρώσει την εκλογή του. http://www.imerisia.gr