Σε τεντωμένο σχοινί Τουρκία και Συρία
Από την περασμένη Τετάρτη, η Τουρκία βρίσκεται πρακτικά σε εμπόλεμη κατάσταση με τη Συρία. Η αφορμή δόθηκε την Τετάρτη, όταν όλμος που εκτοξεύθηκε από συριακό έδαφος έπληξε την παραμεθόρια τουρκική κωμόπολη Ακτσάκαλε, προκαλώντας τον θάνατο δύο γυναικών και τριών παιδιών. Σε αντίποινα, το τουρκικό πυροβολικό βομβάρδιζε επί δύο ημέρες στόχους στη συριακή κωμόπολη Τελ Αμπιάντ, με αδιευκρίνιστο αριθμό θανάτων Σύρων στρατιωτών. Το σφυροκόπημα του τουρκικού πυροβολικού επαναλήφθηκε Παρασκευή βράδυ με αφορμή έναν ακόμα όλμο που φέρεται να εκτοξεύτηκε από τη συριακή πλευρά και κατέπεσε στο χωριό Γιαγλιάνταγι, χωρίς αυτή τη φορά να υπάρξουν ανθρώπινες απώλειες.
 
Οταν γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν ήταν ακόμη σαφές αν η τουρκική αντίδραση θα έμενε στα όρια της προειδοποίησης ή -λιγότερο πιθανό- θα αποτελούσε προοίμιο εισβολής χερσαίων δυνάμεων. Ενα είναι βέβαιο: Η χώρα που υπερηφανευόταν ότι η νεο-οθωμανική εξωτερική πολιτική Νταβούτογλου - Ερντογάν στηρίζεται στα «μηδενικά προβλήματα» με τους γείτονές της, αυτοδιαψεύδεται με τον πιο δραματικό τρόπο. Αντί να λειτουργήσει ως αξιόπιστος μεσολαβητής στη συριακή κρίση παρασύρεται ολοένα περισσότερο στη σκοτεινή δίνη της.
 
Αδιευκρίνιστες παρέμεναν και οι συνθήκες του περιστατικού της περασμένης Τετάρτης, που λειτούργησε ως θρυαλλίδα. Η συριακή κυβέρνηση δήλωσε ότι επρόκειτο περί «λάθους», ζήτησε «συγγνώμη» και έσπευσε να υποβάλει συλλυπητήρια για τον θάνατο Τούρκων αμάχων, χωρίς αυτό να τη γλιτώσει από τα αντίποινα. Το περίεργο είναι ότι το μεθοριακό πέρασμα Ακτσάκαλε - Τελ Αμπιάντ βρισκόταν, εδώ και αρκετές ημέρες, στα χέρια όχι της συριακής κυβέρνησης, αλλά των ενόπλων αντικαθεστωτικών, που υποστηρίζονται από την Τουρκία. Σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές, ο συριακός στρατός πραγματοποιούσε επιχειρήσεις εναντίον των ανταρτών με στόχο να ανακαταλάβει τη μεθοριακή περιοχή και να εμποδίσει τον ανεφοδιασμό τους από την Τουρκία, όταν ένας όλμος αστόχησε και έπληξε την τουρκική κωμόπολη.
 
Πάντως, η Τουρκία δύσκολα μπορεί να εμφανιστεί σε ρόλο αθώου θύματος. Είναι η Αγκυρα που προκαλεί συστηματικά τον Ασαντ εδώ και ενάμιση χρόνο. Τον Μάιο του 2011, οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι, ηγεμονική δύναμη των Σύρων αντικαθεστωτικών, έδωσαν συνέντευξη στη φιλόξενη Κωνσταντινούπολη. Τον Ιούλιο, ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός εγκαταστάθηκε στη νότια τουρκική επαρχία Χατάι, εξασφαλίζοντας τηλεπικοινωνιακή-κατασκοπευτική στήριξη από την Αμερική, χρήματα από τη Σαουδική Αραβία, όπλα από το Κατάρ και αστυνομική προστασία από το τουρκικό κράτος. Προ μηνός, ισραηλινά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι Τούρκοι αξιωματικοί καθοδηγούν άμεσα τους Σύρους αντάρτες στην επαρχία Ιντλίμπ και στο Χαλέπι, όπου μαίνεται η πιο καίρια μάχη του εμφυλίου πολέμου.
 
Το γεγονός ότι το ΝΑΤΟ έσπευσε να συμπαραταχθεί ανεπιφύλακτα με την Τουρκία μετά το επεισόδιο της περασμένης Τετάρτης αποτελεί ανησυχητικό οιωνό. Η Αγκυρα έχει πλέον λυμένα τα χέρια για να προχωρήσει, εφόσον το επιλέξει, στην υλοποίηση της παλιάς ιδέας της περί «ασφαλών ζωνών», στα βόρεια σύνορα της Συρίας, ώστε να ασφαλίσει τα νώτα και τις γραμμές ανεφοδιασμού των ευνοουμένων της αντικαθεστωτικών. Κάτι τέτοιο, ωστόσο, θα απαιτούσε αφενός μεν την εγκατάσταση Τούρκων στρατιωτών στις εν λόγω περιοχές, κατά το πρότυπο του ιρακινού Κουρδιστάν, αφετέρου την αεροπορική προστασία τους από το ΝΑΤΟ, με την επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων, σύμφωνα με το προηγούμενο της Λιβύης. Είναι άραγε έτοιμη η Ατλαντική Συμμαχία να αναλάβει μια νέα, ριψοκίνδυνη περιπέτεια, η οποία μάλιστα θα τη φέρει σε μετωπική σύγκρουση με τη Ρωσία; Τίποτα δεν φαίνεται, αυτή τη στιγμή, περισσότερο αβέβαιο..