Merkez Bankası, cari işlemler açığının, yılın ilk beş ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre 20 milyar 435 milyon dolar artarak 37 milyar 274 milyon dolara çıktığını açıkladı.
Merkez Bankası tarafından açıklanan 2011 yılı Mayıs ayına ilişkin ödemeler dengesi verilerine göre, cari açık 2011 yılı Ocak-Mayıs döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 20 milyar 435 milyon dolar artış gösterdi. Geçen yılın ilk 5 ayında, cari açık 16 milyar 839 milyon dolar düzeyindeydi.
Geçen yıl Mayıs'ta 2 milyar 944 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabında, bu yılın aynı ayında 7 milyar 753 milyon dolar açık meydana geldi.
Cari işlemler açığının artmasında dış ticaret açığındaki artış etkili oldu.
CARİ AÇIK TÜKETİME DAYANIYOR
Gökçen Çamlıyurt - Merkez Bankası Danışmanı Zafer Yükseler'in hazırladığı çalışmada, son dönemde yükselen cari açığı, hızlı büyümeye bağlamanın gerçekçi olmadığı belirtildi ve büyümenin de temeline oluşturan tüketimin etkisine dikkat çekildi.
Türkiye'de cari açığın yüzde 5,2'ye yükseldiği 2005-2010 döneminde, 15 ülke genelinde cari işlemler dengesi fazla vermeye devam etti ve fazlanın GSYH'ye oranı yüzde 1,6'ya çıktı.
Çalışmaya göre 1997–2010 döneminde, 15 ülke ile Türkiye'nin cari işlemler dengesi performansı karşılaştırıldığında şu iki nokta ön plana çıkıyor:
''Birincisi, Türkiye'nin tasarruf oranının düşük olması ve son yıllarda bu oranın gerilemesidir. Özellikle, 2005–2010 döneminde, 15 ülke genelinin aksine, Türkiye'de cari işlemler açığının yükselmesinin temel nedeni tasarruf oranındaki düşüştür. Finansman imkanlarındaki artış ve tüketicilerin finansman kaynaklarına erişiminin kolaylaşması, tüketici kredilerini ve hanehalkı borçluluğunu artırmış ve kişilerin tasarruf eğilimlerini zayıflatmıştır.
İkinci husus, incelenen dönemde Türkiye 15 ülkeye, özellikle yükselen piyasa ekonomilerine, karşı rekabet gücü kaybetmiştir. Bu durum, yükselen enerji ithal faturasına ek olarak, enerji-dışı ithalatta da artışa yol açmış, 15 ülke piyasalarına yönelik ihracatımızı ise olumsuz etkilemiştir.''
"Cari açık Türkiye açısından bir tehdit oluşturmuyor"
Ekonomi Bakan Zafer Çağlayan, cari açık konusunun üzerinde durulması gereken bir konu olmakla beraber şu an için Türkiye açısından bir tehdit oluşturmadığını söyledi.
Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir ve beraberindeki yönetim kurulu üyeleri, Bakan Çağlayan’a tebrik ziyaretinde bulundu.
Buradaki konuşmasının ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan Çağlayan, yıl sonu cari açık beklentilerinin ne kadar olduğunun sorulması üzerine daha önce Orta Vadeli Program hedefini yeniden değerlendireceklerini ifade ettiklerini hatırlattı.
Şu anda kendi bakanlığının, Kalkınma Bakanlığı’nın, Hazine Müsteşarlığı ve Merkez Bankası’nın sadece cari açık değil, Türkiye’nin dış ticaret dengesi ve 2011 yılıyla ilgili belirlenmiş olan hedeflerin yeniden gözden geçirilmesi noktasında çalışma yaptıklarını anlatan Çağlayan, "Cari açık konusu üzerinde durulması gereken bir konu olmakla beraber şu an için Türkiye açısından bir tehdit oluşturmamaktadır. Tekrar altını çiziyorum bunun için büyümeyi engellemeye çalışanlar bunun için (faizi yükseltin büyüme dursun) diyenler bilsinler ki çok güçlü bir hükümet çok güçlü bir ekonomi yönetimi var, elindeki rakamları çok net bilen, gören çalışan bir ekip var. Ekonomi yönetimimiz bununla ilgili son derece duyarlı, son derece konu üzerinde ciddi şekilde çalışıyor. Şu anda her hangi bir risk unsuru bizim tarafımızdan görünmüyor" dedi.
Cari açık meselesinin kısa, orta ve uzun vadeli tedbirler gerektirdiğini belirten Çağlayan, mücadele planlarının kısa vadede alınacak tedbirlerin mevzuat oluşturulması ve Ekonomi Bakanlığı’nın kurulması olduğunu, şimdi de yeni teşvik mevzuatına gidilerek cari açık konusundaki kalıcı önlemleri ve sanayinin üretim yapısının değiştirilmesi üzerinde çalıştıklarını bildirdi. Çağlayan, "Burada biraz daha sabırlı olmakta fayda var bir tehdit oluşturacak bir unsur olmak durumunda değil şu anda" diye konuştu.
