Uluslararası toplumun Libya krizini çözmeye yönelik oluşturulan Libya Temas Grubu, İstanbul'da yapılan 4. toplantısında Kaddafi rejiminin artık meşru otoritesinin kalmadığını, Ulusal Geçiş Konseyini meşru hükümet olarak tanıdığını belirtti.

Toplantıya, aralarında ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ve NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen'in de bulunduğu 34 ülke ve bazı uluslararası kuruluşların temsilcileri katıldı.

Libya Temas Grubu, "Kaddafi rejiminin Libya'da artık herhangi bir meşru otoritesi kalmamıştır ve gerek Kaddafi gerekse ailesinin belli üyeleri gitmek zorundadır" diyerek, yeni bir rejim kuruluncaya kadar Ulusal Geçiş Konseyini Libya'nın meşru hükümet makamı olarak tanıdığını açıkladı.

Libya Temas Grubu'nun 4. toplantısının sonunda yayımlanan başkanlık açıklamasında, Temas Grubu'nun Doha, Roma ve Abu Dabi'nin ardından İstanbul'da 4. kez toplandığı hatırlatılarak, katılımcıların Temas Grubu'nun Libya halkı ile irtibat kurulması, bu konuyla alakalı uluslararası politikanın koordinasyonu ve çatışma sonrası destek için uygun bir platform olduğu konusunda hemfikir oldukları kaydedildi. Açıklamada, Brezilya, Hindistan, Senegal, Kore ve Ukrayna'nın gözlemci sıfatlarıyla katılımları da olumlu bir gelişme olarak not edildi.

Libya'nın bağımsızlık ve egemenliği, toprak bütünlüğü ve siyasal birliğine bağlı olunduğunun altının çizildiği açıklamada, Libya halkının demokratik ve özgür bir Libya'ya ilişkin meşru talepleri ile dayanışma içinde olunduğu, BM Güvenlik Konseyinin 1970 ve 1973 sayılı kararlarının uygulanmasının önemine dikkat çekildi. Temas Grubu, bu kararların tam olarak uygulanmasında ülkelerce atılan adımlara da destek çıkarak, bu kararların uygulanmasına destek vermeyen ülkelere uymaları yönünde çağrı yaptı.

Açıklamanın ikinci maddesinde, NATO ve ortaklarının sivillerin korunmasına yönelik etkin ve etkili operasyonunun takdirle karşılandığı belirtilerek, bu operasyonun 90 gün daha uzatılmasına, özellikle İngiltere ve Fransa tarafından bu operasyona daha çok katkı verilmesinin kararlaştırıldığı kaydedildi. "Askeri yöntemler Libya krizini tek başına çözemeyecektir" denilen açıklamada, acil siyasi bir dönüşüme ihtiyaç olunduğu vurgulandı.

Grup, ateşkesin sağlanması ve insani durumun iyileştirilmesinin aciliyetine işaret ederek, ateşkesin başarılı bir şekilde uygulanmasının Trablus'taki güçlerin hemen çekilmesi, Kaddafi rejimi tarafından kaçırılan ya da tutuklananların serbest bırakılması, insani yardımların ulaştırılması için bütün sınırların ve sınır kapılarının açılması, bütün şehirlere elektrik ve su götürülmesi ile mümkün olabileceği belirtildi.

TOPLANTININ İLK OTURUMU

Libya Temas Grubu'nun ilk oturumunda siyasi çözüm için çabaların çerçevesinin görüşüldüğü ve tek müzakereci olarak BM Genel Sekreteri'nin Libya özel temsilcisi Abdelilah El Hatip'in belirlendiği kaydedildi.

Toplantıya, aralarında ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ve NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen'in de bulunduğu 34 ülke ve bazı uluslararası kuruluşların temsilcileri katıldı.

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Libya Temas Grubu'nun Çırağan Sarayı'nda yapılan 4'üncü toplantısının ilk oturumunda Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Dışişleri Bakanı Şeyh Abdullah bin Zeyd El Nahyan ile açılış konuşmasını yaptı.

El Hatip'in yaptığı sunuşta bütün uluslararası camianın aynı mesajı vermesi gerektiği görüşünü dile getirdiği, El Hatip'in yakın zamanda Trablus ve Bingazi'de temaslarda bulunacağını ilettiği öğrenildi.

Bakan Davutoğlu, toplantının Libya'daki krize son verme çabasındaki önemine işaret ederek, aynı zamanda Libya halkının, geleceğini sağlam temellere oturtmasını sağlayacağını söyledi.

Libya'da halkın meşru taleplerine cevap veren bir geçişin oturtulmasının önemine dikkat çeken Davutoğlu, "Bu konudaki başarılarımızı görerek çatışma çözümü konusuna yoğunlaşmamız gerekiyor. Bu maksatla, BM Güvenlik Konseyi kararları uyarınca, Trablus rejimi üzerindeki baskılarımızı sürdürmemiz lazım. Bu, Ulusal Geçiş Konseyi ile işbirliği içinde yapılmalı" dedi.

Libya'nın acil nakit ihtiyacının da kutsal Ramazan Ayı'nın arifesinde kendileri için çok önemli olduğuna işaret eden Davutoğlu, Libya Temas Grubu'ndaki bütün tarafların belli bir yüzde ile katkıda bulunarak ülkelerinde dondurulmuş Libya mevduatlarının belli bir kısmının serbest bırakılmasını ve 200 milyon dolarlık bir yardımın temin edilmesini sağlaması gerektiğini kaydetti.

Davutoğlu, Türkiye'nin Ramazan ayında sivil topluma çağrıda bulunularak halka yardımın artırılması için çabaların sürdürülmesi görüşünü ise Rasmussen'e tekrar aktardı.

Davutoğlu, Libya Temas Grubu toplantısının marjında AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton ve İspanya Dışişleri Bakanı Trinidad Jimenez ile ikili görüşmeler yaptı.

Edinilen bilgiye göre, Davutoğlu'nun Ashton ile yaptığı görüşmede, Türkiye-AB ilişkileri başta olmak üzere Kıbrıs konusu gündeme geldi.

AB Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton ise ilk oturumda AB'nin yardımlarını anlattı.

Oturumda siyasi çözümün çerçevesi ve BMGK kararları çerçevesinde sivillerin korunması için askeri harekata devam etme anlayışı benimsendi.

Oturumda, siyasi çözümün Libyalılarca ve Libya içinde oluşturulması, adaletli davranılarak intikam duygusu yaratılmaması konusunda görüş birliğine varıldı.

Libya muhalefetinin yol haritasına da atıflar yapılan oturumda, bu süreçte Libya bürokrasisinden de yararlanılması görüşü hakim oldu.

Libya muhalefetinin dışarıda burslu okuyan öğrencilerin burslarının kesilmemesi talebinin de gündeme geldiği oturumda, çeşitli ülkelerde Kaddafi'nin dondurulan mallarının muhalefete verilmesi önündeki engeller de tartışıldı.

KONSEY'E HER TÜRLÜ YARDIM YAPILACAK

Libya Temas Grubu'nun 4. toplantısından Libya lideri Muammer Kaddafi'ye güçlü bir istifa çağrısı ve Ulusal Geçiş Konseyi'ne her türlü yardım taahhüdü kararları çıktı. Libya Temas Grubu'nun 4. toplantısının sonunda yayımlanan başkanlık açıklamasında, katılımcılar Ulusal Geçiş Konseyi'nin (UGK) rolünü takdirle karşılayarak, Konsey'in yol haritası çerçevesinde ülkenin bütün kesimlerinden temsilcilerin katılımı ile yapılacak Ulusal Kongre'yi takiben bir geçiş hükümeti kurulmasının aciliyetine dikkat çekildi.

Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin Kaddafi'nin oğlu Seyfül İslam ve Libya İstihbarat Şefi Senusi'nin yakalanmalarına ilişkin kararının hatırlatıldığı açıklamada, işlenen suçların tümünün insanlığa karşı işlenmiş olduğu ve savaş suçu sayılacağı bildirildi. Katılımcılar Kaddafi'ye bir kez daha kuvvetli bir şekilde gecikmeksizin istifa çağrısı yaparak, gerek Kaddafi gerekse yanındakilerin uluslararası hukuk çerçevesinde işledikleri suçlar nedeniyle sorumlu olduklarını anımsattılar.

Açıklamanın 7. maddesinde siyasi süreçte BM'nin öncü rolüne işaret edilerek, BM Libya Özel Temsilcisi'nin çabaları takdirle karşılandı ve bunları sürdürmesi istendi. Temas Grubu, Kaddafi'nin gitmesi ve ülkede siyasi bir dönüşüm gerektiği hususları ışığında rehber niteliğinde bazı ilkeler belirledi. Bu ilkeler açıklamanın 8. maddesinde şöyle sıralandı:

''-Kaddafi, kamuoyuna da açıklanacak belirli bir çerçeve dahilinde iktidarı bırakmalı.

-Libya'nın toprak bütünlüğü, bağımsızlığı ve birliğine saygı.

-Çatışma sırasındaki zulümden zarar gören Libyalılar için adalet sağlanmalı ancak misilleme yapılmamalı. Sivillere karşı zulüm işleyenler müzakere sürecinin ya da gelecekteki siyasi uzlaşmanın bir parçası olmamalı. Dönüşüm süreci UGK'nin yol haritasının ilkelerini yansıtmalı.

-Dönüşüm süreci kapsayıcı olmalı, ulusal uzlaşıyı yansıtmalı ve bütün grupların sesleri duyulmalı.''

Temas Grubu, uluslararası çabalara Afrika Birliği'nin katılımını da takdirle karşılayarak, aynı zamanda diğer bölgesel örgütlerin rolünden de olumlu yönde bahsetti.

Başkanlık açıklamasının 10. maddesinde Trablus rejimi üzerindeki baskıyı artırırken, UGK'ye siyasi, ekonomik, mali ve idari destek verilmesinin önemine işaret edilerek, bu çerçevede Bingazi'ye resmi ziyaretlerin yapılması ve burada irtibat ofislerinin açılması teşvik edildi.

UGK'nin kamu hizmetlerini sürdürebilmesi için acil nakde ihtiyacı olduğunun hatırlatıldığı açıklamada, bu nedenle Libya'nın başka ülkelerdeki mal varlıklarının serbest bırakılması için çalışılmasının kararlaştırıldığı bildirildi. Uluslararası topluma mali yardımlarını artırma çağrısı da yapılarak, UGK'nin ülkeyi yeniden yabancı yatırımlara açma taahhüdü memnuniyetle karşılandı.

Libya'daki insani durumun giderek kötüleştiğinin vurgulandığı açıklamada, Libya halkının basit acil ihtiyaçlarının bile karşılanamadığı belirtildi ve bu nedenle insani yardımların artırılmasının önemi vurgulandı.

Açıklamada 4'üncü toplantının ev sahibi Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ve Türkiye'ye teşekkür edilerek, 5'inci toplantının BM Genel Kurul 66. dönem çalışmaları sırasında New York'ta ya da ihtiyaç duyulması halinde daha erken yapılması kararlaştırıldı.

BAE DIŞİŞLERİ BAKANI EL NAHYAN:

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Dışişleri Bakanı Şeyh Abdullah bin Zeyd El Nahyan, Arap ülkeleri, İslam ülkeleri ve uluslararası toplumun Libya halkını destekleme konusunda açık bir tavır sergilediklerini belirtti.

Bu toplantıyla Libya halkını destekleme konusundaki iradenin beyan edildiğini, aynı şekilde uluslararası camianın da Libya Ulusal Geçiş Konseyi'ne verdiği desteğin vurgulandığını kaydeden El Nahyan, sözlerini şöyle sürdürdü:

''Şunu hatırlamamız lazım, niçin buradayız? Çünkü Kaddafi, kendi halkına sıkıntı vermeye karar verdi ve askeri hareketlerle, füze ve füze uçakları kullanarak halkına saldırdı. Özellikle başka ülkelerden paralı askerler getirerek kendi halkını öldürmeye kalktı. Şunu unutmamalıyız ki burada zarar gören halktır, kurban Libya halkıdır. Arap ülkeleri, İslam ülkeleri ve uluslararası toplum, burada Libya halkını destekleme konusunda açık bir tavır sergiledi. Bu mazlum halkı, bu sıkıntıdan çıkararak onlara bir fırsat sağlayarak, bu ülkenin hayırlarından yararlanma fırsatı sağlamaya karar verdiler. Bu halkın çektiği sıkıntılar için ''yeter'' dediler. Bunun için ortak çalışmamız gerektiği ve Libya halkına daha güzel bir gelecek için umut sağlama konusunda ittifak ettik.''

El Nahyan, toplantıda, partisinin Türkiye'de yapılan son seçimlerde gösterdiği başarıdan ve yeniden Dışişişleri Bakanı seçilmesinden dolayı Davutoğlu'na tebriklerini iletti.

HAGUE: KADDAFİ'YE KARŞI OPERASYONUN ŞİDDETİ ARTACAK

Öte yandan, İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague, 4. Libya Temas Grubu toplantısı için bulunduğu İstanbul'da Reuters'a yaptığı açıklamada, Kaddafi'nin iktidarı bırakması ve iç savaşın sona ermesi için müzakere koşullarını sunacak kişinin BM Genel Sekreteri'nin Libya özel temsilcisi Abdelilah El Hatip olacağını, öte yandan Kaddafi rejimine karşı askeri operasyonun şiddetini artırmayı sürdüreceğini bildirdi.

ΑΑ